1. Theo Hiệp hội nhân
viên công tác xã hội thế giới thì: Nghề Công tác xã hội thúc đẩy sự phát triển
xã hội, giải quyết các vấn đề trong các mối quan hệ tương tác, tăng năng lực và
tạo khả năng giải phóng con người nhằm thúc đẩy an sinh xã hội. Sử dụng các học
thuyết về hành vi con người trong môi trường xã hội, công tác xã hội can thiệp
vào những điểm khi con người tương tác với các môi trường của mình. Nhân quyền
và công bằng xã hội là những nguyên tắc nền tảng của nghề công tác xã hội.
Định nghĩa trên bao hàm
những nội dung sau:
+ Mục đích của công tác
xã hội là củng cố an sinh xã hội thông qua việc cải thiện các vấn đề xã hội và
tăng cường khả năng giải quyết vấn đề cho các cá nhân, nhóm và cộng đồng.
+ Trọng tâm của công tác
xã hội là các cá nhân, nhóm và cộng đồng, cũng như môi trường xã hội rộng hơn.
+ Luôn xem xét đến mối
quan hệ tương tác giữa con người và môi trường xã hội của họ.
+ Phương pháp của công
tác xã hội bao gồm việc can thiệp cho các cá nhân, nhóm, cộng đồng, hệ thống xã
hội và chú trọng đến cả các mối quan hệ xung quanh đối tượng.
+ Giá trị của công tác
xã hội dựa trên nền tảng về quyền con người và công bằng xã hội.
2. Tại Việt Nam, công
tác xã hội được định nghĩa như sau:
Công tác xã hội là hoạt
động mang tính chuyên môn, được thực hiện theo các nguyên tắc và phương pháp
riêng nhằm hỗ trợ các cá nhân, gia đình, nhóm xã hội và cộng đồng dân cư trong
việc giải quyết các vấn đề của họ. Qua đó công tác xã hội theo đuổi mục tiêu vì
hạnh phúc cho con người và tiến bộ xã hội.
- Là công việc được trả
lương hoặc tình nguyện.
- Được tiến hành bởi
những người được đào tạo và những mục đích đã được công bố nhằm hỗ
trợ những người cần được trợ giúp.
- Được tiến hành thông
qua hệ thống các dịch vụ XH hoặc những chương trình tăng thu nhập.
Các hoạt động của công
tác xã hội (CTXH) diễn ra ở cả 3 cấp độ: vi mô, trung mô và vĩ mô. Các hoạt
động ở cấp vi mô là những dịch vụ trực tiếp cho các đối tượng yếu thế và gia
đình họ. Ví dụ như việc trực tiếp hỗ trợ một trẻ em bị xâm hại giải quyết những
vấn đề về những tổn thương về thể chất, tinh thần, tình cảm, v.v. thông qua các
hoạt động kết nối các nguồn lực và tham vấn cho đứa trẻ. Bên cạnh đó nhân viên
công tác xã hội cũng có thể giúp cho gia đình nhận thức được vấn đề, biết cách
bảo vệ, chăm sóc và hỗ trợ con, em mình vượt qua những khó khăn.
Ở cấp độ trung mô, CTXH
mang đến các dịch vụ hỗ trợ phát triển các nhóm lớn và cộng đồng tạo ra sự thay
đổi tốt hơn cho cộng đồng.
Ở cấp độ vĩ mô, CTXH
tham gia xây dựng chính sách xã hội và tạo ra những thay đổi về cấu trúc thể
chế, chính sách xã hội hướng tới đảm bảo công bằng xã hội và an sinh xã hội.